Zasady ponoszenia kosztów procesu

Zasadą w postępowaniu cywilnym jest to, że wszelkie koszty czynności procesowych takich jak wniesienie pozwu, środka zaskarżenia, czy też powołania biegłego na istotną dla sprawy okoliczność ponosi stroną, która dokonuje tej czynności. Zasadą jest też to, że w ostatecznym rozrachunku wszelkie koszty procesu ponosi strona przegrywająca postępowanie. Istnieje jednak możliwość zwolnienia z kosztów sądowych. W niniejszym artykule zostanie omówiona sytuacja, gdy strona zwolniona z kosztów sądowych wygrywa proces.

Strona zwolniona z kosztów sądowych 

Strona zwolniona z kosztów sądowych nie ponosi opłat sądowych. Nie jest zatem zobowiązana do opłacenia pozwu czy też wniesienia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Koszty te pokrywa tymczasowo skarb państwa. Nie oznacza to jednak, że w ostatecznym rozrachunku zawsze to skarb państwa pokrywa te koszty. Zgodnie z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w przypadku gdy strona zwolniona z kosztów sądowych wygra sprawę to wówczas skarb państwa ma prawo ściągnąć tymczasowo poniesione koszty procesu od strony przegrywającej sprawę. Dla przykładu pracownik wniósł powództwo o zapłatę zalęgłego wynagrodzenia. Nie budzi wątpliwości, ze w sprawie takiej pracownik będzie zwolniony z kosztów sądowych z mocy prawa. W tej sytuacji jak było wcześniej mówione skarb państwa tymczasowo pokryje koszty sądowe. W przypadku jednak gdy powództwo zostanie uwzględnione to Sąd w treści wyroku powinien zamieścić postanowienie o nakazaniu ściągnięcia od pracodawcy ww. kosztów. Istnieje także możliwość w wyjątkowych sytuacjach, aby to osoba zwolniona z kosztów sądowych została obciążona tymi kosztami w ostatecznym rozrachunku. Dotyczy to w szczególności sytuacji gdy strona zwolniona z kosztów sądowych wnosi oczywiście bezzasadne powództwo. Chodzi tutaj o powództwo, którego bezzasadność jest oczywista już na pierwszy rzut oka.

Koszty sądowe, a koszty procesu

W praktyce bardzo często strony są przekonane o tym, że fakt zwolnienia z kosztów sądowych przeciwnika procesowego jednoznacznie przesądza o tym, że nawet w przypadku przegrania sprawy nie będą one zobowiązane do zwrotu kosztów procesu (z wyjątkiem kosztów zastępstwa procesowego jeżeli oczywiście strona jest reprezentowana przez adwokata lub radcę prawnego).W takim przypadku strony zazwyczaj są bardzo zaskoczone. Niezależnie od tego istnieje możliwość ubiegania się o zwolnienia z obowiązku uiszczenia zasądzonych należności sądowych lub rozłożenia na raty, ewentualnie odroczenia terminu ich płatności z uwagi na trudną sytuację materialną.

Pomoc Kancelarii w sprawach dotyczących kosztów procesu 

Jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji na temat zasad rozliczania kosztów procesu serdecznie zapraszamy do Kancelarii w celu uzyskania porady prawnej. Nasza Kancelaria znajduje się w Przeworsku, Jarosławiu oraz Rzeszowie.